رییس مطالعات استراتیژیک وزارت امور خارجه، ولی الله شاهین تاکید میورزد که ترکمنستان سهم افغانستان را در باره بودجه تاپی به گونه وام پرداخت خواهد کرد.
ولی الله شاهین گفت: «در این مورد با ترکمنستان به توافق رسیدیم که مصارف که قرار است افغانستان بپردازد را ترکمنستان به افغانستان قرض بدهد و در آینده از عاید این پروژه قرض را بپردازیم.»
بربنیاد اطلاعات وزارت امور خارجه، برای عملی ساختن پروژه تاپی شانزده سند وجود دارند که از این میان نُه سند آن پیش از سقوط نظام جمهوری امضا شده اند. موافقتنامه های بین الحکومتی، چارچوب اعمار پایپلاین گاز، سران، خرید و فروش گاز، عملیاتی، سهم داران، خدمات مشورتی، سرمایه گذاری و موافقتنامه امنیتی از سندهایی اند که افغانستان پیش از این با شرکای کاری پروژه تاپی امضا کرده است.
اما موافقتنامههای کشور میزبان، فیس ترانزیت، انتقال گاز، مقررات سیستم پایپلاین تاپی، خدمات استملاک زمین، حقوق زمین و چند جانبه باقی مانده است و امارت اسلامی انتظار دارد این موافقتنامه ها را با شرکای کاری پروژه تاپی به امضا برساند.
ولی الله شاهین در این باره گفت: «هفت مورد دیگر میماند با ترکمنستان که کار هایش به شدت جریان دارد، هفت مورد دیگر توافق صورت میگیرد و پروژه تاپی به سرعت شروع میشود و منفعت اش به افغانستان زیاد است.»
درهمین حال، وزارت مالیه میگوید که به پروژه تاپی در بودجه سال نو مالی، پول اختصاص خواهد یافت.
احمد ولی حقمل، سخنگوی وزارت مالیه در این مورد گفت: «در بخش انکشاف تاپی و دیگر پروژههای توسعهیی در بودجه ۱۴۰۱ در نظر گرفته خواهد شد.»
برخی آگاهان مسایل اقتصادی بر این باور اند که افغانستان توان پرداخت سهماش را در پروژه تاپی ندارد. سید نصیر رشتیا، آگاه مسایل اقتصادی گفت: «با وضع تعزیرات و قطع کمکهای خارجی از سوی جهان بعید به نظر میرسد که حکومت افغاستان به تنهایی بتواند پروژه تاپی را حرکت بدهد و یا حداقل کار های ابتدایی آنرا آغاز کند.»
وانگ یو، سفیر چین در افغانستان گفت: «من فکر میکنم که افغانستان از لحاظ موقعیت جفرافیایی سود برده است، به گونهیی که همسایههای خوبی در آسیای مرکزی، شرقی و جنوبی دارند. ما از افغانستان به خاطر استفاده از موقعیت جغرافیایی اش پشتیبانی میکنیم تا از این سود ببرد.»
پروژه تاپی نه تا ده میلیارد دالر هزینه میبرد و طرفهای دخیل در این پروژه، مسوولیت ساخت و مدیریت این پروژه بزرگ منطقهیی را به شرکت سهامی تاپی یا “تی پی سی ال” واگذار کرده اند.